Genetik, kolesterol, stentleme ve daha fazlası hakkında bilmeniz gerekenler.
Her yıl, kalp hastalığı tüm kanser türlerinin toplamından daha fazla insanı öldürüyor. Bu ölümlerin çoğu, koroner arter hastalığı olan kişilerde kalp krizinden kaynaklanmaktadır.
Gittikçe daha fazla insan kalp-sağlıklı bir yaşam tarzı benimsedikçe ve kalp krizi riskini azaltmak için ilaç aldıkça, koroner arter hastalığından ölümler azalmaktadır.
Yine de kalp hastalığı ve önlenmesi hakkındaki efsaneler devam etmektedir. Bununla alakalı 10 yaygın yanılgıyı aşağıda bulabilirsiniz.
Efsane 1: Kalp hastalığınız yalnızca ailenizde görüldüğünde olur.
Genetik bazen koroner arter hastalığının gelişmesinde rol oynar. Bununla birlikte, kalp hastalıklarının 90’ı kötü beslenme, sigara içme ve çok az egzersiz yapma veya hiç egzersiz yapmama gibi zararlı yaşam tarzı seçimlerinden kaynaklanır.
Bu zararlı seçimler, kanınızdaki kolesterol ve diğer zararlı yağların seviyesini yükseltebilir, kan basıncınızı artırabilir ve metabolik sendrom veya tip 2 diyabet geliştirmenize neden olabilir, bunların tümü kalp hastalığı riskinizi artırır.
Genetik olarak yüksek kolesterole, yüksek tansiyona veya diyabete yatkınsanız, kalp sağlığına uygun bir yaşam tarzı izlemeniz ve bu tehlikeli risk faktörlerini kontrol etmek için ilaçlar almanız ve bir kalp krizigeçirmenize neden olabilecek durumlardan kaçınmanız veya bunu geciktirmeniz çok önemlidir.
Efsane 2: Yeterince iyi kolesterole sahip olmak kötü kolesterolü dengeleyebilir.
Çok miktarda iyi kolesterolün yüksek kötü kolesterol seviyelerinin etkisini dengeleyeceği düşünülüyordu, ancak son araştırmalar durumun böyle olmadığını gösterdi.
Doktorlar, hem “iyi” yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterolünüzü hem de “kötü” düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolünüzü içeren toplam kolesterole bakmak yerine artık LDL kolesterol üzerine odaklanmaktadır.
Yüksek bir HDL seviyesi kesinlikle iyi olsa da, vücudunuzun atardamarlarınızda hala kolesterol biriktiriyor olabileceği ve bu da kalp krizi, felç ve diğer sorunlara yol açabileceği anlamına geliyor.
Efsane 3: Çok yüksek bir LDL kolesterol seviyesini yalnızca diyetle düşürebilirsiniz.
“LDL seviyeniz çok yüksekse, onu düşürmek için bir statin veya başka bir kolesterol düşürücü ilaca ihtiyacınız olacak. Bunun nedeni, karaciğerinizin vücudunuzdaki kolesterolün yaklaşık 75’ini oluşturması ve diyetin yalnızca 25’inden sorumlu olmasıdır.
Kalp-sağlıklı beslenme, LDL’nizi bir şekilde düşürebilir, ancak çok yüksek LDL’niz ve koroner arter hastalığı öykünüz varsa, kolesterol düşürücü ilaçların eklenmesi önemli olacaktır.
Efsane 4: Yüksek tansiyonunuz varsa, bunu hissedersiniz.
Yüksek tansiyon (hipertansiyon) bir nedenle “sessiz katil” olarak adlandırılır.
Hipertansiyon genellikle kalp krizi veya felce neden olana kadar hiçbir belirti vermez. Kan basıncınızı yalnızca bir tansiyon manşonu kullanarak öğrenebiirsiniz.
21 yaşından önce veya ailenizde yüksek tansiyon varsa, kan basıncı ölçümünüzü düzenli olarak yaptırmak iyi bir fikir olacaktır. Bu, yaşam boyunca alınan ölçümler için bir temel sağlar.
Efsane 5: Yağlar kalbiniz için kötüdür.
Yiyeceklerimizde dört farklı tür yağ bulunur ve hepsi kötü değildir. Kısmen hidrojene yağlar olarak da adlandırılan yapay olarak üretilen trans yağlar en kötüsüdür.
Birçok unlu mamulde ve işlenmiş gıdada bulunan trans yağlar, kötü LDL kolesterol seviyelerini yükseltir. Kırmızı et ve tereyağı gibi hayvansal ürünlerden gelen doymuş yağlar da öyle.
Sağlıksız doymuş yağları sağlıklı tekli doymamış yağlar ve çoklu doymamış yağlarla değiştirmek LDL seviyenizi düşürebilir.
Efsane 6: Bazı “süper yiyecekler” kalp hastalığını önleyecektir.
Bazı diyetler engellese de hiçbir yiyecek kalp hastalığını tam olarak önleyemez. Yaban mersini, nar, ceviz ve balık gibi yiyecekler, kalp sağlığı için yararlı olsalar da, kalp hastalığına yakalanmanızı engellemez.
Bununla birlikte, tam tahıllar, baklagiller, balıklar, sebzeler, meyveler ve zeytinyağı gibi tekli doymamış yağları içeren Akdeniz Diyetinin kalp hastalığı riskini azalttığı gösterilmiştir.
Efsane 7: Haftada iki ila üç saat yoğun egzersiz kalp sağlığını garanti eder.
Koroner arter hastalığı ve kanserden ölüm riskinizi azaltmak için haftada beş veya altı seans orta ila şiddetli aktiviteye ihtiyacınız olacaktır.
Artan aktivitelerden yararlanmak için zorlu bir egzersizci veya hatta bir hafta sonu savaşçısı olmanıza gerek yok. Ama oturduğunuz koltuktan kalkmanız ve taşınmanız gerekiyor. Yaptığınız her faaliyetten kalbiniz faydalanacak ve ne kadar çok yaparsanız, o kadar çok fayda göreceksinizdir.
Asansör yerine merdivenleri kullanın, evinizi süpürün veya yaprakları tırmıklayın. Günde 10-15 dakikalık seanslara bölünmüş 30 dakikalık aktiviteyi hedefleyin bu durumda kalbiniz size teşekkür edecektir.
Efsane 8: Baypas ameliyatı ve stentleme koroner arter hastalığını düzeltir.
Koroner arter hastalığı kalbin arterlerini tıkadığında, cerrahlar diğer arterleri sorunlu noktaları baypas etmek (koroner arter baypas ameliyatı olarak adlandırılır) ve dolaşımı yeniden sağlamak için kullanabilir. Benzer şekilde, kardiyologlar tıkalı arterleri açmak için stentler kullanabilir.
Baypas ameliyatı ve stentleme birinci veya ikinci kalp krizini önlemeye yardımcı olabilir ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilirken, koroner arter hastalığını iyileştirmez.
Tıkanmalara neden olan hastalık süreci devam eder ve kalbi besleyen diğer damarlarınız da daralabilir ve yeni kalp krizleri geçirebilirsiniz.
Efsane 9. Stentleme baypas cerrahisinden daha güvenlidir.
Koroner arter baypas greftlemenin büyük bir ameliyat olduğuna şüphe yok. Ancak bir kalp krizini önlemesi planlandığında ve deneyimli bir cerrah tarafından gerçekleştirildiğinde, ameliyat riski 1’den azdır.
Bypass cerrahisine göre daha az invaziv olan ve hastaların daha hızlı iyileşmesini sağlayan stentleme de aynı derecede güvenlidir.
Koroner arterlerdeki hastalık durumuna göre bazı hastalar için baypas ameliyatı bazı hastalar için de stentleme ile daha iyi sonuç alınır. Bu durumlarda kardiyoloğunuz veya kalp cerrahınız size hangisinin daha faydalı bir seçenek olacağını açıklayacaktır.
Efsane 10: Kadınların kalp hastalığı konusunda endişelenmesine gerek yoktur.
Aslında, her yıl göğüs kanserinden daha fazla kadın kalp hastalığından ölüyor.
Erkekler, kadınlardan daha genç yaşlarda koroner arter hastalığı geliştirme ve kalp krizi geçirme eğilimindedir. Ancak menopozdan sonra kalp krizi riski yükselir ve kadınlar ve erkekler için aynıdır.
İyi haber şu ki, bir kadının kalp krizinden kurtulma şansı, kalp hastalığının daha erken tanınması ve tedavisi nedeniyle 56 artmıştır.
Kadınlara kalp hastalığı teşhisi konamamasının önemli bir nedeni, birçok kişinin Doğum / Jinekolojik Hastalıklarını birinci öncelikli görmesive kalp muayenesi yaptırmamasıdır. Kadınlar da, erken yetişkinlikte temel kalp muayeneleri ile baştan ayağa tam bir kontrol yaptırmalıdır. Bu, risk faktörlerinin kalbi etkilemeden önce tanımlanmasına ve tartışılmasına izin verir.