Varisli damarlar , damar duvarındaki bir zayıflamanın neden olduğu anormal, genişlemiş kan damarlarıdır. Şişmiş, bükülmüş mavi veya mor damar kümeleri olarak görünebilirler. Varis, bazen örümcek damarlar olarak bilinen ince, kırmızı kılcal damarlar ile çevrilidir (deri yüzeyine yakın yerde bulunan, aynı zamanda telenjiektazi olarak da adlandırılan küçük kan damarları grubu).
Varisli ve kılcal (örümcek ağı) damarlar her yerde görünebilir, ancak çoğunlukla bacaklarda ve pelvik bölgede görülür. Varisli damarların çoğu cilt yüzeyinin yakınında gelişir.
Kimlerde varis ve örümcek ağı damarları görülür?
Varisli damarlar yaygındır ve genellikle ciddi bir tıbbi sorunun belirtisi değildir. Varisli ve kılcal damarlar kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmektedir. Yaşla daha yaygın hale gelirler ve yetişkin nüfusun yüzde 30 ila 50’sini etkilediği bildirilmiştir. Görülme sıklığı, incelenen kişi grubuna bağlı olarak değişir.
Varis neden olur?
Sağlıklı damar duvarları zayıfladığında ve damar genişlediğinde varis oluşur. Kan damar içinde “birikebilir” veya toplanabilir. Varisli damarlar, bacak damarlarında artan basınç veya damarlardaki bozulmuş kapakçıklar ile ilgilidir.
Varisli damarların kesin nedeni bilinmemekle birlikte, varis ve anormal kılcal damarlarının gelişimine katkıda bulunan bir dizi faktör vardır. Varisli ve anormal kılcal damarlar için risk faktörleri şunları içerir:
Varisli Damarlar
- Kalıtım veya ailede varis öyküsü
- İlerleyen yaş
- Uzun süreli ayakta durma (özellikle hemşire, güzellik uzmanı, öğretmen, fabrika işçisi ve diğerleri gibi mesleklerde çalışanlar için)
- Aşırı kilolu olmak
- Hamilelik sırasında hormonal etkiler
- Doğum kontrol haplarının kullanımı
- Menopoz sonrası hormon replasman tedavisi
- Uzun süre bacak bacak üstüne oturma
- Sıkı iç çamaşırı veya kıyafet giymek
- Damarlarda pıhtılaşma öyküsü
- Damarlarda yaralanma
- Karaciğer hastalığı, karında sıvı, önceki kasık ameliyatı veya kalp yetmezliği dahil olmak üzere karında artan basınca neden olan durumlar
Bildirilen diğer faktörler arasında topikal steroidler, ciltte travma veya yaralanma, önceki venöz cerrahi ve ultraviyole ışınlarına maruz kalma yer alır.
Ne zaman doktora başvurmalıyım?
Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın:
- Varisli damarlar yürümeyi veya ayakta durmayı ağrılı hale getirir
- Varisli bir damarın üzerinde veya yakınında ağrılı veya hassas bir yumru gelişir
- Ayaklarda veya bileklerde şişlik oluşur
- Bacağın aniden şişer ve ağrır
- Varisli damar üzerindeki deri kendi kendine veya yaralandığında kanar
- Endişeye neden olan başka semptomlarınız var ise vakit geçirmeden bir kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurun.
Varisin belirtileri nelerdir?
Bazı kişilerde semptom görülmez, ancak damarların görünümü konusunda endişe duyabilirler. Belirtiler şunları içerebilir:
- Bacaklarda yorgunluk, yanma, zonklama, karıncalanma veya ağırlık hissi
- Damar çevresinde kaşıntı
- Şişmiş bacaklar
- Bacaklarda kas krampları, ağrı veya kaşıntı
- Deride, özellikle ayak bileklerinde kahverengi renk değişikliği
- Bacak ülserleri
Semptomlar genellikle uzun süre ayakta durduktan veya oturduktan sonra kötüleşir. Kadınlarda menstrüasyon veya hamilelik sırasında semptomlar daha kötü olabilir. Zaman zaman varisli damarlar, yüzeysel tromboflebit (damar iltihabı) olarak adlandırılan ağrılı bir kan pıhtısı oluşturabilir.